Diyabette beslenme
02 Ekim 2018



Menü planlama ve sağlıklı beslenme.. 

Diyabette MENÜ PLANLAMA Nasıl Yapılır?

Diyabette menü planlaması,kişiye ana ve ara öğünlerde hangi çeşit yiyecekten ne kadar ve ne sıklıkla yemesi gerektiği konusunda yol gösterir. Sağlıklı beslenme planının kişinin yaşam düzeyini ve beslenme alışkanlıklarıyla uyum göstermesi gerekir.Doğru yapılan beslenme planının kan şekeri,kan basıncı ve kolesterol seviyeleri üzerinde olumlu etkileri bulunur.Bununla birlikte menü planlanması,kilo verilmesi veya kilonun korunması istenen durumlardada yardımcıdır.

Diyabetli kişilerin mutlaka tükettikleri besinlerle,aldıkları ilaç.insülin düzeyleri ve yapılan fiziksel aktiviteyle uyum göstermesi gerekir.

Bu başta çok karışık gözükebilir,fakat doktorunuz ve diyetisyeninizin iş birliği yardımıyla sağlıklı ve doğru beslenme planınız düzenlenecektir.Bu kurallara uyduğunuz taktirde ,kalp rahatsızlıkları, kanser, hipertansiyon, böbrek v. rahatsızlıkların ortaya çıkmasını önlemiş olacaksınız.

Diyabette menü planlamayı oluşturmada çeşitli yollar kullanılmaktadır; besin piramidi, değişim listeleri, tabak ölçümleri ve karbonhidrat sayımı gibi.Her biri birbirinden farklı durumlarda tercih edilen yöntemlerdir.Fakat mutlaka aralarından bir tanesi sizin için uygundur.

SAĞLIKLI BESLENME Nedir?

Sağlıklı beslenme,her türlü besin grubunu içermeli;sebze ve meyveler,tahıllar,et ve et ürünleri,süt grubu,kurubaklagiller.Sadece bir tane kaliteli,yaralı besin yoktur.Bu nedenle menünün çeşitli olması ve porsiyonların gözlemlenmesi önemlidir.tek taraflı beslenmek doğru değildir.Seçtiğiniz besinlerin besin kalitesinin yüksek olmasına,vitamin ve mineralden zengin olmasına özen gösterin...

Sağlıklı BESİN SEÇİMİ Önerileri

diyabette-beslenme.jpg

Sebze ve meyve ağırlıklı beslenin.
Tam buğday unundan yapılmış ürünleri tercih edin.Pirinç pilavı,makarna yerine bulgur pilavı,kepekli makarnayı tercih edin.
Haftada en az 1 defa kurubaklagil tüketiniz.
Haftada 2-3 defa balık tüketiniz. 
Kırmızı et yerine sıklıkla beyaz eti tercih ediniz.
Tükettiğiniz süt,peynir,yoğurt türü besinlerin yarım yağlı veya yağsız olmasına dikkat ediniz.
Bol su için,diğer tükettiğiniz içeceklerin şekersiz veya diyet olup olmadığını kontrol edin.
Yemeklerde katı yağ kullanmayınız,onun yerine sıvı yağı tercih ediniz.Yağlar kalori açısından zengindir ve zayıflama diyetlerinde fazla önerilmemektedir.
Ara öğünlerde şekerli yiyecekler,cips,kurabiye,börek,çörek gibi besinleri tercih etmeyiniz.

Sağlıklı ve doğru beslenerek kilonuzu koruyabilir,şeker seviyenizi normal düzeylerde tutmayı başarabilirsiniz.

Diyabet Besin Piramidi besinleri 6 gruba ayırır.Burada beslenme mizdeki en alttaki geniş yeri tahıl grubu oluşturmaktadır.Bunun anlamı tahılların beslenmemiz üzerinde çok önemli bir yerinin olmasıdır.Piramitin en üstteki en dar alanını şekerli,yağlı yiyecekler ve alkol oluşturur. Bu grubun sınırlı tüketilmesi gerekir. Diyabet hastalarının şekerli yiyecekleri tüketmesi önerilmemektedir.

Karbonhidratlar

Karbonhidratlar 3 grup altında toplanır:

Nişasta ve nişastalı yiyecekler
Şeker
Lifli besinler

Nişasta

Buğday, mısır,bezelye,patates,kurubaklagiller,arpa,çavdar.

Tahıl grubu kendi arasında gruplandırılır;öğütülmüş tahıl,öğütülmemiş tahıl. Tahıl 3 bölümden oluşur.Kepek,tohum ve endosperm.Kepek buğdayın en dış tabakası,lif ve B vitamini,minerallerden zengindir.Ondan sonra gelen diğer bölümü tohum oluşturur.Esansiyel yağ asitleri ve E vitamini içerir.Endosperm en yumuşak en alt,orta bölümü oluşturur.Öğütülmemiş tahıl,özü alınmamış demektir.
Eğer öğütülmemiş tahılları tercih ederseniz,bu üç bölümden bütün vitamin ve mineralleri almış olursunuz.Ayrıca içeriğindeki lif,uzun süre tokluk hissi veriri,glisemik indeksi düşük olduğundan kan şekerinin hızla yükselmesini engeller.

Şeker

Şekerin değişik isimleri bulunmaktadır.Sofra şekeri,çay şekeri,kahverengi şeker,bal vb...
Sofra diğer kimyasal adı sükrozdur.Meyve şekeri fruktoz,sütün içeriğindeki şeker ise laktoz olarak bilinir.Basit şeker dediğimiz bu gruptaki besinleri içeren gıdalar şeker hastaları(diyabet) hastaları için önerilmemektedir. Şekerli besinler tüketildiğinde kan şekeri çok hızlı yükselir.Bu nedenden dolayı kişilerde ani hipoglisemi komaları gerçekleşmediği sürece şeker önerilmemektedir.Ayrıca şeker yüksek kaloriye sahiptir.

Lif

Hayvansal ürünler lif içermez.(süt,yumurta,peynir,et,balık gibi...)
Lif bitkilerin sindirilemeyen bölümlerini oluşturur.Meyve ve sebzeler, öğütülmemiş tahıllar,kurubaklagiller lif içerir.Lifli besinler kabızlığı önler,kan şekerinin hızını dengeler.Lif,önemli vitamin ve mineralleri içerir.

Ekmek Değişimleri


1 ince dilim(25 gr)
1 ince dilim(25 gr)
1 ince dilim(25 gr)
3 yemek kaşığı
3 yemek kaşığı
3 yemek kaşığı
1/2 adet
1/2 adet
1 kase(1 kepçe kadar)
1 küçük boy
4 yemek kaşığı
4 yemek kaşığı
2 adet
1 adet
3 adet
4 yemek kaşığı
4 yemek kaşığı
4 yemek kaşığı
4 yemek kaşığı
3 yemek kaşığı


 

(Bir değişimi 15 gr karbonhidrata gr protein içerir.)

Beyaz Ekmek 
Kepekli Ekmek 
Çavdar Ekmek 
Bulgur pilavı 
Pirinç pilavı 
Makarna 
Poğaça ( sade ) 
Simit 
Tüm Çorbalar 
Patates 
Patates yemeği 
Patates püre 
Kepekli grissini 
Kepekli galeta 
Kepekli diyet bisküvi 
Kuru fasulye 
Nohut 
Yeşil mercimek 
Barbunya 
Kısır


Sebzeler

Tüm sebzelerin düşük yağ ve kaloriye sahip olmaları tercih nedenidir. Sebzeler vitamin,mineral ve lif bakımından zengindir.
Ispanak, brokoli, karmbahar, brüksel lahanası, havuç, domates, salatalık, kıvırcık salata, kara lahana, kuzu kulağı, hindiba gibi...

Sebze Değişimleri (Bir Değişim Sebze 6 Gr Karbonhidrat 1 GR Protein İçerir)

 
1 küçük boy 
1/2 su bardağı 
4 orta boy 
10 orta boy
2 orta boy 
15 yaprak 
5-6 yaprak
1 küçük boy
5 orta boy 
1 orta demet 
3-4 orta boy 
1 orta boy 
1 küçük boy 
1/8 orta boy 
4 yemek kaşığı 
4 yemek kaşığı 
4 yemek kaşığı 
4 yemek kaşığı 
4 yemek kaşığı 
4 yemek kaşığı 
4 yemek kaşığı 
4 yemek kaşığı 
4 yemek kaşığı 
4 yemek kaşığı 
1 orta boy 
1/2 su bardağı 
1 orta boy 
4 yemek kaşığı 
4 yemek kaşığı 
4 yemek kaşığı 
1 orta boy
 

Domates 
Domates suyu 
Çarliston biber 
Yeşil sivri biber 
Yeşil dolma biber
Kıvırcık
Marul 
Salatalık
Kırmızı turp
Maydanoz 
Yeşil soğan
Kuru soğan 
Kereviz 
Kırmızı lahana
Lahana 
Karnabahar 
Taze kabak 
Patlıcan 
Ispanak 
Pazı 
Ebegümeci 
Bamya 
Taze fasulye 
Semizotu 
Havuç 
Havuç suyu 
Şalgam 
Bezelye 
Pırasa 
Bakla 
Enginar


Meyveler

Piramidin,diğer bir kısmını ise içeriğinde karbonhidrat bulunan meyveler oluşturur. Meyveler vitamin,mineral ve lif içerirler.

1 küçük boy
3 adet
1 küçük - 1/2 büyük 
1 adet 
12 adet
14 adet 
1/2 adet
1 orta boy 
1 orta boy 
1 orta boy 
1 büyük boy
15 iri tane 
6 adet
10 adet 
3-4 adet 
6-7 adet 
1 orta boy 
1 orta boy 
1/4 orta boy 
1/2 küçük boy 
1 ince dilim 
1 ince dilim 
1 adet 
3 adet 
5 adet
1 yemek kaşığı dolu 
1 adet
1 çay bardağı 
1 çay bardağı 
1/2 su bardağı 
1/3 su bardağı 
1/2 su bardağı 
1/2 su bardağı

Elma 
Kayısı 
Muz 
Taze incir 
Kiraz 
Vişne 
Greyfurt 
Turunç 
Portakal 
Limon 
Mandalina ....
Üzüm 
Yeni dünya ...
Yeşil Erik 
Kırmızı Erik ..
Çilek 
Şeftali 
Armut 
Ayva 
Nar 
Kavun 
Karpuz 
Kuru incir 
Kuru kayısı ...
Kuru erik 
Kuru üzüm ....
Kivi 
Portakal suyu 
Greyfurt suyu 
Elma suyu .... 
Üzüm suyu ... 
Vişne suyu ... 
Nar suyu


Süt ve Süt Ürünleri

Protein,kalsiyum ve diğer vitaminler açısından iyi bir besin kaynağıdır.
İçerisinde karbonhidrat bulunur.
Diyette tüketilecek süt ürünlerinin yağsız veya yarım yağlı olanları doymamış yağ içeriğinden tercih edilmelidir.

Süt Grubu

(BİR DEĞİŞİM 9 GR KARBONHİDRAT,6 GR PROTEİN,6 GR YAĞ İÇERİR)

1 SU BARDAĞI(200 mİ)
1 SU BARDAĞI(200 mİ)
2 SU BARDAĞI(400 mİ)
SÜT 1 SU BARDAĞI(200 mİ)
YOĞURT 1 SU BARDAĞI(200 mİ)
AYRAN 2 SU BARDAĞI(400 mİ)

Et ve Et Ürünleri

Kırmızı et, tavuk, hindi, balık, yumurta, kuru fasulye,peynir,en iyi protein kaynakları olup,vitamin ve mineral içerirler.
Haftada 1-2 kez kırmızı et,onun dışında genellikle tavuk (derişiz) ,hindi, balık, yağsız ton balığı tüketilmelidir.
Pişirme yöntemi olarak; ızgara,haşlama,buğlama,fırında tercih edilmelidir. Kolesterol problemi yoksa haftada 1-2 kez haşlanmış yumurta tüketilebilinir.

Et Grubu

(1 Değişim 6 GR Protein, 5 Gr Yağ İçerir)

1 kibrit kutusu kadar 
2/3 kibrit kutusu kadar 
2/3 kibrit kutusu kadar
1.5 kibrit kutusu kadar
1.5 kibrit kutusu kadar 
1 adet
160 gr(1/4 kutu)
1 adet(30 gr)
1 avuç içi büyüklüğünde 
3-4 parça
1 yumurta büyüklüğünde 
1 adet 
1 adet 
1 dilim

Beyaz peynir 
Kaşar peynir 
Tulum peynir 
Light beyaz peynir 
Light kaşar peynir 
Üçgen eritme peynir 
Diyet ton balığı 
Köfte 
Biftek 
Kuşbaşı 
Tavuk 
Yumurta 
Sosis 
Salam

Alkol hipoglisemiye neden olur.Alkol alınmadan önce kan şekeri ölçülmelidir. Alkol alındığı zaman, gece yatmadan önce kan şekeri kontrol edilmeli,eğer düşükse kanşekerini yükseltmek için birşeyler yenilmelidir.
Aç karnına alkol alınmamalıdır.Mutlaka yanında birşeyler atıştırılmalıdır. Alkol kana çabuk karışır.İçtikten 5 dk sonra kanınızda sayım yapılabilinir.30-90 dk sonra en yüksek seviyesine ulaşır.

Glisemik İndeks Nedir ?

Yiyeceklerin kan şekerini yükseltme hızlarına “ GLİSEMİK İNDEKS “ denir. Bir yiyeceğin glisemik indeksi nekadar yüksekse, yedikten sonra kan şekeriniz o kadar çok yükselecek demektir.

Şeker Hastalarına Önerilmeyecek Yiyecekler

Çay şekeri
Şeker ve şekerlemeler
Reçel ve marmelat
Pekmez , bal
Çikolata
Hazır meyve suları
Pasta ve tatlılar 
Meşrubatlar

Günde en az 8-10 bardak su içiniz.

Beslenmenin yanında fiziksel aktivite göz ardı edilmemelidir.


*Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır, tanı ve tedavi için doktorunuza başvurmalısınız.