Uzun süreli diyabetli hastalarda, kan şekeri yüksekliğinden dolayı, bacakların alt kısmına ve ayaklara giden sinirlerde hasarlar olduğundan, sıklıkla ayak sorunları gelişebilir. Aslında diyabeti olan pek çok insan ayakları ile ilgili bir sorun yaşamaz. Diyabet kontrol altında tutulmuşsa ve sigara içilmiyorsa sağlıklı kan dolaşımı nedeniyle sorun oluşmaz. Ancak iyi kontrol altına alınamayan kan şekeri düzeyleri enfeksiyon riskini arttırır. Bu nedenle fark edilemeyen bir kesik ya da yara , düzgün bir şekilde iyileşemezse hemen enfekte olabilir. Enfeke olduktan sonra tedavi çok zordur. Ayakkabıların ayak parmaklarını sıkmamasına özen gösterilmelidir, bağcıkların çok sıkı bağlanmamasına özen göstermek gerekir. Çok sıkı çoraplar kan dolaşımını engeller, çok bol çoraplarda katlanarak ve toplanarak yaraların gelişmesine neden olabilir. Bunlara dikkat edilmezse nasırlar oluşur. Önlem alınmazsa bası altında kalan deri zedelenir ve o bölgede yara (ülser) oluşabilir. Tedavi edilmeyen yaralar alttaki dokuda enfeksiyon gelişmesine yol açabilir ve ciltte bazen kemiğe kadar uzanan delikler açılabilir. Bu durumda ciddi kemik enfeksiyonları gelişebilir ve en son çare olarak bacağın veya ayağın amputee edilmesi söz konusu olabilir. Diyabetik ayaklarda sinir kaybı da olduğu için acı ya da ağrı da duyulmaz ve ülserler giderek derinleşir.
Kimler diyabetik ayak için risk altındadır?
- Ayaklarında basınç, ağrı, soğuk, sıcak gibi normal duyuları hissetme yeteneği kaybolmuşsa
- Diyabet kontrolü yetersizse
- 60 yaş üzeri ve en az 10 yıllık diyabetli iseniz
- Ayaklarda daha önceden yaralar gelişmişse
- Ayaklarda baş parmak genişlemesi ve şekil bozukluğu varsa
Diyabetlilerin ayaklarını duyu kaybı açısından en az yılda bir kez kontrol ettirmeleri önerilir. Ayrıca rsk altındaki diyabetliler ayaklarını her gün kontrol ettirmeli ve özellikle parmak ve topuk bölgelerine dikkat etmelidirler. Ayağın sıcaklığı ve rengi, döküntü, kaşıntı, kızarıklık, nasır, tırnak batması ve derideki çatlaklar yönünden kontrol edilmelidir. En ufak bir şüphede doktorla temasa geçmek gerekir.
Ayaklar hergün yıkanmalı ve özellikle parmak araları kurulanmalıdır. Çoraplar hergün değiştirilmelidir. Pamuk ve yünlü çoraplar ayağı kuru tutar. Ayak derisini yumuşak tutmak ve çatlamasını engellemek için nemlendirici kullanılır. Tırnakların çevre deriye zarar vermemesi için düzgün kesilmesi gerekir.Tırnak kenarları törpülenmelidir.
Egzersiz ve düzenli yürüyüş yapmak ayaklardaki kan dolaşımını arttırmanın en iyi yoludur.
*Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır, tanı ve tedavi için doktorunuza başvurmalısınız.